Sikorskiego zatrudnię

Wolę nieskromnego, ale zdolnego polityka z ambicjami niż pokorną (do czasu) miernotę. Niestety to ten drugi model zaczyna w Polsce dominować.

Radosław Sikorski ogłosił, że nie będzie kandydował do Sejmu. Urażona duma nie zdzierżyła, że prawdopodobnie musiałby zadowolić się miejscem za minister z naboru „psiapsiółek” Teresą Piotrowską. Ten gest mówi dużo o samym Sikorskim, ale jeszcze więcej o polskiej polityce.

Sikorski nie stworzył sobie politycznego zaplecza. Wielu ludzi do siebie zraził. Ma tendencję do mówienia o jedno słowo za dużo. Nie na taśmach kelnerów (ekscytowanie się wulgaryzmami w knajpie pozostawmy świętoszkom, którzy nigdy nie przeklinają) – ale on the record.

Ale ma jednocześnie ambicję, żeby formułować odważne cele dla polityki europejskiej. I wystarczającą polityczną wagę, żeby jego słowa były z uwagą wysłuchiwane w Berlinie, Brukseli i Londynie. Sikorski często oskarżany jest o arogancję. Faktycznie, nie należy do ludzi skromnych. W przeciwieństwie jednak do większości kolegów ma po temu podstawy.

Dla kogoś z takim dorobkiem zadowolenie się trzecim rzędem opozycyjnych ław nie jest doświadczeniem szczególnie wyczekiwanym. I jest z całą pewnością marnotrawstwem sprawczych możliwości na scenie międzynarodowej. Można oczywiście wyśmiewać dziś jego ambicje zostania prezydentem Rzeczpospolitej czy komisarzem UE. Ale co dziś właściwie począć z takim Sikorskim?

Gdzie w Polsce znajdzie zatrudnienie, w którym think-tanku czy instytucji? Nie mamy żadnego Chatham House, Atlantic Council czy Fundacji Bertelsmanna, podmiotu, który liczyłby się w globalnej czy choćby europejskiej grze idei. Czy dla tych, którzy wyrastają trochę ponad średnią krajową, kiedy robią sobie przerwę od polityki, jedynym dostępnym zajęciem będzie zostanie lobbystą u Kulczyka?

Możemy oczywiście tradycyjnie wypchnąć nasze nieliczne talenty na emigrację – na tournée po zagranicznych uniwersytetach czy do rady amerykańskiego think-tanku. I choć jako indywidualna strategia może być to rozwiązanie zwłaszcza finansowo interesujące, to za małe mamy zasoby jako kraj, żeby sobie pozwolić na marnowanie potencjału zdolnych jednostek u szczytu ich możliwości. Nie stać nas na wymuszoną emeryturę Sikorskiego, tak jak nie stać nas było na emeryturę Kwaśniewskiego.

Skoro w Polsce nie ma instytucji, która mogłaby Sikorskiego zatrudnić, może trzeba, żeby ją stworzył? Think-tank na skalę kontynentalną, który zabierałby głos w najważniejszych światowych debatach, wpływający na to, jaki kształt przyjmą Unia Europejska i partnerstwo transatlantyckie, zatrudniające najwybitniejsze krajowe i zagraniczne umysły.

Ten, kto ma inicjatywę, ten, kto stwarza język, którym mówią inni, ten ma realną władzę i wpływy. Czy dojrzeliśmy do tego, żeby nie tylko być narodów „pawiem i papugą”, ale samodzielnym podmiotem świadomie kształtującym swoje otoczenie?

Nie wiem, czy możemy sobie na taką instytucję pozwolić. Ale wiem, że nie stać nas na jej brak.